Skarð á Skarðsströnd hefur verið eitt helsta höfuðból landsins í gegnum aldirnar. Skarð er mikil hlunnindajörð og Skarðsbændur því jafnan ríkir og áttu mikið undir sér.

Frægust Skarðsverja er Ólöf Loftsdóttir "Ólöf ríka", ekkja Björns hirðstjóri Þorleifssonar. "Eigi skal gráta Björn bónda heldur safna liði" er eftir henni haft þegar Englendingar höfðu drepið mann hennar í Rifi 1467. Ólöf hefndi hans grimmilega, tók Englendinga höndum og flutti þá heim að Skarði. Þar þrælkaði hún þeim út og lét þá meðal annars leggja steinstétt heim að Skarðskirkju. Enn sér móta fyrir stéttinni, sem heitir Englendingastétt. Út af þessum atburðum, sem gjörðust á Rifi, varð svo 5 ára stríð milli Englendinga og Dana, og komst ekki á friður fyrr en árið 1474.

Á Skarði er bændakirkja með mörgum merkum gripum. Skarðskirkja var lengi vel höfuðkirkjan í Skarðsþingum. Núverandi kirkja var endurbyggð 1914-1916.

Í Skarðsstöð hefur verið höfn frá landnámi. Fyrsta fasta verslun í Dalasýslu var þar frá 1890 til 1911. Í dag er Skarðsstöð eina höfnin í Dalabyggð með útgerð.
Salernisaðstaða fyrir ferðamenn er í Skarðsstöð.

Í Ólafsdal stofnaði Torfi Bjarnason fyrsta búnaðarskóla landsins árið 1880 og rak hann til ársins 1907.
Torfi var mikill atorkumaður og beitti sér fyrir nýjungum og framförum í landbúnaði. Hann flutti inn skoska ljái, smíðaði plóga, kerrur og fleiri landbúnaðartæki, rak tóvinnuverksmiðu ofl. Hann var einnig forgöngumaður í félagsmálum, vann að stofnun búnaðarfélags Dalasýslu 1886 og beitti sér fyrir stofnun kaupfélagsins 1898.
Minnisvarði um Torfa og konu hans, Guðlaugu Zakaríasdóttir er í Ólafsdal.


Rústir útihúsa í Ólafsdal
Í tíð Torfa Bjarnasonar voru mikil umsvif í búskap í Ólafsdal.

Staðarfell er gamalt höfuðból. Þar bjó Þórður Gilsson faðir Hvamms-Sturlu, á 12. öld.

Á Staðarfelli var starfræktur húsmæðraskóli frá 1927 til 1976. Magnús Friðriksson og Soffía Gestsdóttir gáfu jörðina í minningu einkasonar síns, Gests og fóstursonar, Magnúsar, til stofnunar húsmæðraskóla.

Nú er rekin endurhæfingarstöð á vegum SÁÁ í húsnæði húsmæðraskólans.

Kirkjan, sem nú stendur, er úr timbri og var vígð 1891.

Í Landnámu segir að Auður djúpúðga hafi haft bænahald sitt á Krosshólum og þar lét hún reisa krossa. Auður  lagði svo fyrir áður en hún andaðist, að hún skyldi grafin í flæðarmálinu, því hún vildi ekki hvíla í óvígðri mold, og var svo gert.

Allstór steinkross er efst á klettaborginni til minningar um Auði djúpúðgu. Félagsamtök breiðfirskra kvenna höfðu alla forgöngu um minnismerki þetta og fór afhjúpun þess fram á fjölmennri héraðssamkomu þann 8. ágúst 1965.